Gelukkig voor onze hele samenleving is de economische crisis nog maar zeer gering van omvang, op dit moment. Werkgelegenheid is er voldoende, inkomsten lijken nog redelijk verzekerd in het algemeen, en de consumptiedrang onder klanten en consumptiedwang van de adverterende bedrijven blijven onmiskenbaar aanwezig. Kijk maar wat er tijdens het salarisweekend in de koopcentra van ons land gebeurt.
De wereldwijde financiële crisis heeft eveneens nog heel weinig échte impact voor de meerderheid in ons land. Het zijn vooral avontuurlijke beleggers en onhandige spaarders die getroffen zijn. Deze behoren toch wel in zekere zin tot een kleine bovenlaag, die overigens voldoende vetranden blijft behouden om door te gaan met een luxe uitgavenpatroon, als zij dat willen. De huizenmarkt stagneert inderdaad, maar ja, ook hier geldt weer dat de krimp nou niet zo opvallend fataal blijkt voor de bevolking als geheel. Kortom, er is nog weinig reden om werkelijk bevreesd door het leven te gaan – ondanks de steeds gevarieerder bedreigingen van een werkelijke economische crisis die we voornamelijk aan de presentatie – door media en politici – van de sociale en economische en financiële werkelijkheid te danken hebben.
Wanneer echter onverhoopt door een accumulatie van financiële én economische crises in ons land en overige zeer rijke landen, de werkgelegenheid dramatisch afneemt en werknemers bij tientallen- of honderdduizenden op straat komen te staan, er onvoldoende inkomsten meer zijn onder de aan luxe gewende bevolking, wanneer er sprake is van ernstige inflatie – bijvoorbeeld een stokbrood voor 500 -, de schappen in de warenhuizen leeg raken, gas en electra worden afgesneden en andere infrastructurele voorzieningen het begeven, ja, pas dán bestaat de kans op een herhaling van het zwarte scenario uit de jaren dertig van de 20ste eeuw. Dan zou de roep om “de sterke man” kunnen worden ingevuld door populistische en charismatische lieden, zoals toen Mussolini en Hitler. Dan zouden er – als de geschiedenis zich herhaalt – zondebokken kunnen worden aangewezen. Bijvoorbeeld mensen van een andere culturele achtergrond en leefgewoonten. Dán ook kan de strijd losbranden tussen bevolkingsgroepen, al dan niet met hulp van uit het niets naar voren tredende militia. Een horror scenario dat uiteraard met alle kracht moet worden voorkomen.
En het is aan de huidige opiniemakers,gekozen Kamerleden, overige politici, wetenschappers, informele leiders van minderheidsgroepen, schrijvers en alle mensen met gezond verstand en gevoel voor maatschappelijke verantwoordelijkheid, om zo’n scenario te voorkomen. Het kán nu nog. We hebben het samen zo slecht nog niet.
